της Χριστίνας Μανωλακάκη (κορίτσι για ράφι) Ο Φεβρουάριος σε ΗΠΑ και Καναδά έχει καθιερωθεί ως ο Μήνας Μαύρης Ιστορίας. Πρόκειται για μια ευκαιρία να φωτιστούν άγνωστες πλευρές τις ιστορίας και να αναδειχθούν προσωπικότητες και έργα που συνδέονται με την αφρικανική διασπορά. Με αφορμή το Μήνα Μαύρης Ιστορίας λοιπόν, θα δούμε κι εμείς ορισμένες λογοτεχνικές προτάσεις από σημαντικές πένες της αφρικανικής διασποράς. Και νομίζω η Μάγια Αγγέλου είναι μία καλή αρχή για το αφιέρωμα μας… Η ποιήτρια, συγγραφέας και ακτιβίστρια Maya Angelou, έγινε πρόσφατα η πρώτη Μαύρη που εμφανίζεται σε αμερικανικό νόμισμα. Το 2026 θα συντροφεύει την Αγγέλου, μια ακόμα εμβληματική μορφή για την ιστορία των ΗΠΑ, η Χάριετ Τάμπμαν, η οποία είχε οδηγήσει στην ελευθερία περσότερους από 70 υποδουλωμένους εργάτες, την εποχή που αμερικανικός νότος ήταν συνυφασμένος με τη δουλεία. Η Τάπμαν φαίνεται πώς θα κοσμεί το χαρτονόμισα των δέκα δολαρίων. Για την ώρα αν κάποια αμερικανή ανοίξει το πορτοφόλι της θα δει στο quarter dollar να απεικονίζεται μια νεαρή Αγγέλου. Η μορφή της Αγγέλου είναι με απλωμένα χέρια, σχεδόν σα να χορεύει, ενώ πίσω της εμφανίζεται να πετά ένα πουλί, αναφορά στα πολυδιαβασμένα απομνημονεύματα ενηλικίωσης της με τίτλο “I Know Why The caged Bird Sings” (στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, «Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί»). Η Αγγέλου σε αυτό το βιβλίο-ορόσημο μιλά με λεπτομέρεια για τη σκληρή παιδική της ηλικία στο Νότο των νόμων Jim Crow. Οι νόμοι του φυλετικού διαχωρισμού εφαρμόστηκαν κυρίως στις νότιες πολιτείες και είχαν σκοπό να περιορίσουν τα δικαιώματα των μαύρων πληθυσμών, μετά την κατάργηση της δουλείας. Τη σκυτάλη στις προτάσεις μας, παίρνει ο Τζέιμις Μπόλντουιν και το μυθιστόρημα του, το «Κουαρτέτο του Χάρλεμ». Η εμβληματική φιγούρα του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων, που αγάπησε τη γραφή της Μάγια Ανγέλου και κινούνταν σε παράλληλους δρόμους με τον Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ και τον Μάλκομ Χ, μας έγινε καλύτερα γνωστή μέσα από το ντοκιμαντέρ «Δεν είμαι ο Νέγρος σου» (το οποίο επίσης προτείνουμε να δείτε). Στο «Κουαρτέτο του Χάρλεμ» το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων της δεκαετίας του ’60 λειτουργεί αδιαμφισβήτητα ως φόντο της ιστορίας. Πιο πολύ όμως εστιάζουμε στους νέους που πασχίζουν σε αυτές τις συνθήκες ακραίας βίας, ανελευθερίας και μέσα σε μία κοινωνίας που έρχεται να τους φορτώσει ένα σωρό αρνητικές ταμπέλες, να ανακαλύψουν τους εαυτούς τους. Τόσο το βιβλίο «Δεν είμαι ο Νέγρος σου», όσο και το «Κουαρτέτο του Χάρλεμ» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πόλις Ένα σημερινό βιβλίο (είχε πάρει το booker το 2019), το «Γυναίκα, Κορίτσι, Άλλο», της Bernardine Evaristo μας ξεναγεί σε 12 ζωές, με 12 πρωταγωνίστριες - για την ακρίβεια, 11 γυναίκες και ένα άτομο non-binary. Μέσα από τις ιστορίες που πάνε μπρος – πίσω στο χρόνο και που παρουσιάζουν άτομα διαφορετικών τάξεων και καταβολών, έχουμε ένα πορτραίτο μίας διαρκώς μεταβαλλόμενης, πολυεθνικής κοινωνίας. Οι χαρακτήρες της Εβαρίστο είναι πρώτης, δεύτερης ή τρίτης γενιάς μεταναστών στη Μ. Βρετανία, μαύρες και μιγάδες. Ορισμένοι χαρακτήρες μιλούν για τις πατρίδες που άφησαν πίσω, τον ρατσισμό που γνώρισαν σε ΗΠΑ και Αγγλία, αλλά και τις διακρίσεις που επιβιώνουν εις βάρους τους ως σήμερα. Το «Γυναίκα, Κορίτσι, Άλλο», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg, ενώ πριν μερικές μέρες κυκλοφόρησε από τις ίδιες εκδόσεις το νέο βιβλίο της ίδιας, με τίτλο: «Μανιφέστο». Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει το μήνα Μαύρης Ιστορίας τον Οκτώβρη. Μιας όμως που κάναμε την αρχή με την Εβαρίστο που στο βιβλίο της φέρνει κοντά τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την ποιητική συλλογή «Ένας Φορητός Παράδεισος», από τον Ρότζερ Ρόμπινσον. Ο βραβευμένος ποιητής άλλωστε ζει ανάμεσα σε Λονδίνο και Τρινιντάτ. Το «Ένας Φορητός Παράδεισος» είναι μία καθηλωτική ποιητική συλλογή, αποτελούμενη από πέντε ενότητες, καθόλου αυστηρά διαχωρισμένες ως προς τις θεματικές τους. Η πρώτη είναι για τα θύματα και τους επιζήσαντες, της καταστροφικής φωτιάς στον Πύργο Γκρένφελ. Στην δεύτερη άλλοτε έχουμε εικόνες από την περίοδο της δουλείας και άλλοτε από ένα πάρτι που ένα φλερτ γίνεται με όρους φετιχοποιήσης του μαύρου σώματος (Μαύρη Ελιά), ενώ επίσης συναντάμε εικόνες αστυνομικής βίας, ελέγχων και διαμαρτυριών, αλλά και ένα ποίημα του περιγράφει την πορεία ενός Αφγανού πρόσφυγα (Ψυχοθεραπεία). Στην τρίτη ενότητα έχουμε αναφορά στο σκάνδαλο Windrush και άλλα ποιήματα που περιγράφουν τη γραφειοκρατία που ταλαιπωρεί συχνά τις μειονότητες. Στην τέταρτη ενότητα συναντάμε μερικά ποιήματα που είναι επικεντρωμένα σε καλλιτέχνες (για παράδειγμα στον σαξοφωνίστα Τζον Κολτρέιν), αλλά στην ίδια ενότητα έχουμε και δύο ποιήματα που μοιάζουν να έχουν ως αφηγητή ένα κοράκι. Μέσα από την ανησυχία που διακατέχει το ζώο, βλέπουμε τον ποιητή να συμπάσχει, ώστε τελικά εισαγόμαστε σε μία ακόμα θεματική – την πατρότητα και την ασθένεια του γιού του. Μία θεματική που βλέπουμε αναλυτικότερα στην πέμπτη και τελευταία ενότητα, με ποιήματα που περιγράφουν νοσοκομεία, το υγειονομικό προσωπικό και την παρακολούθηση της κατάστασης υγείας του παιδιού. Στην ίδια αυτή ενότητα εμφανίζονται και ως σύγχρονες αγίες, οι εκδιδόμενες γυναίκες και σε ένα άλλο ποίημα μας περιγράφονται εικόνες από ένα μπαρμπέρικο της γειτονιάς και απλές πράξεις καθημερινής αλληλεγγύης. Η ποίηση του Ρότζερ Ρόμπινσον τελικά μας αφορά όλες και όλους. Το βιβλίο «Ένας Φορητός Παράδεισος» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κείμενα. προτάσεις από τη Χριστίνα Μανωλακάκη // Κορίτσι για ράφι
#ΜήναςΜαύρηςΛογοτεχνίας22 #BlackLiterattureMonth22 Στην ιδέα με βοήθησε η ανάρτηση της Έλλης https://www.instagram.com/p/CZgqAtjrJNu/?utm_medium=copy_link * θα ακολουθήσουν κι άλλες σχετικές αναρτήσεις
0 Comments
Leave a Reply. |
Archives
September 2022
Categories
All
|